8,246
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 80:
Line 80: − + − − : − {| class="wikitable"+ − |भीष्म उवाच+ − |-+ − |विज्ञाय यातुधानीं तां कृत्यामृषिवधैषिणीम्।+ − |-+ − |अत्रिः क्षुधापरीतात्मा ततो वचनमब्रवीत्॥ 13-93-85+ − |-+ − |अत्रिरुवाच+ − |-+ − |अरात्रिरत्रिः सा रात्रिर्यां नाधीते त्रिरद्य वै।+ − |-+ − |अरात्रिरत्रिरित्येव नाम मे विद्धि शोभने॥ 13-93-86+ − |-+ − |यातुधान्युवाच+ − |-+ − |यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महाद्युते।+ − |-+ − |दुर्धार्यमेतन्मनसा गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-87+ − |-+ − |वसिष्ठ उवाच+ − |-+ − |वसिष्ठोऽस्मि वरिष्ठोऽस्मि वसे वासगृहेष्वपि।+ − |-+ − |वसिष्ठत्वाच्च वासाच्च वसिष्ठ इति विद्धि माम्॥ 13-93-88+ − |-+ − |यातुधान्युवाच+ − |-+ − |नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्।+ − |-+ − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-89+ − |-+ − |कश्यप उवाच+ − |-+ − |कुलं कुलं च कुवमः कुवमः कश्यपो द्विजः।+ − |-+ − |काश्यः काशनिकाशत्वादेतन्मे नाम धारय॥ 13-93-90+ − |-+ − |यातुधान्युवाच+ − |-+ − |यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महाद्युते।+ − |-+ − |दुर्धार्यमेतन्मनसा गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-91+ − |-+ − |भरद्वाज उवाच+ − |-+ − |भरेऽसुतान्भरेऽशिष्यान्भरे देवान्भरे द्विजान्।+ − |-+ − |भरे भार्यां भरे द्वाजं भरद्वाजोऽस्मि शोभने॥ 13-93-92+ − |-+ − |यातुधान्युवाच+ − |-+ − |नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्।+ − |-+ − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-93+ − |-+ − |गौतम उवाच+ − |-+ − |गोदमो दमतोऽधूमोऽदमस्ते समदर्शनात्।+ − |-+ − |गांभिस्तमो ममध्वस्तं जातमात्रस्य देहतः।+ − |-+ − |विद्धि मां गौतमं कृत्ये यातुधानि निबोध माम्॥ 13-93-94+ − |-+ − |यातुधान्युवाच+ − |-+ − |यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महामुने।+ − |-+ − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-95+ − |-+ − |विश्वामित्र उवाच+ − |-+ − |विश्वे देवाश्च मे मित्रं मित्रमस्मि गवां तथा।+ − |-+ − |विश्वामित्रमिति ख्यातं यातुधानि निबोध माम्॥ 13-93-96 − |- − |यातुधान्युवाच − |- − |नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। − |- − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-97 − |- − |जमदग्निरुवाच − |- − |जाजमद्य जजानेऽहं जिजाहीह जिजायिषि। − |- − |जमदग्निरिति ख्यातस्ततो मां विद्धि शोभने॥ 13-93-98 − |- − |यातुधान्युवाच − |- − |यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महामुने। − |- − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-99 − |- − |अरुन्धत्युवाच − |- − |धरान्धरित्रीं वसुधां भर्तुस्तिष्ठाम्यनन्तरम्। − |- − |मनोऽनुरुन्धती भर्तुरिति मां विद्ध्यरुन्धतीम्॥ 13-93-100 − |- − |यातुधान्युवाच − |- − |नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। − |- − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-101 − |- − |गण्डोवाच − |- − |वक्त्रैकदेशे गण्डेति धातुमेतं प्रचक्षते। − |- − |तेनोन्नतेन गण्डेति विद्धि मानलसम्भवे॥ 13-93-102 − |- − |यातुधान्युवाच − |- − |नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। − |- − |नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-103 − |}
→Verses and Meanings
: पुलस्त्यश्च वशिष्ठश्च सप्तैते ब्रह्मणः सुताः ॥”
: पुलस्त्यश्च वशिष्ठश्च सप्तैते ब्रह्मणः सुताः ॥”
'''पुलहः''', पुं, सप्तर्षीणां मध्ये ऋषिविशेषः । इति शब्दरत्नावली ॥ स च ब्रह्मणो नाभितो जातः तस्य भार्य्या कर्द्दममुनिकन्या गतिः । तस्य पुत्त्राः कर्म्मश्रेष्ठः यवीयान् सहिष्णुश्च । इति
'''पुलहः''', पुं, सप्तर्षीणां मध्ये ऋषिविशेषः । इति शब्दरत्नावली ॥ स च ब्रह्मणो नाभितो जातः तस्य भार्य्या कर्द्दममुनिकन्या गतिः । तस्य पुत्त्राः कर्म्मश्रेष्ठः यवीयान् सहिष्णुश्च । इति
: श्रीभागवतम् ॥
:[[Category:Rishis]] श्रीभागवतम् ॥
[[Category:Rishis]]
== Verses and Meanings ==
== Verses and Meanings ==
भीष्म उवाच
विज्ञाय यातुधानीं तां कृत्यामृषिवधैषिणीम्। अत्रिः क्षुधापरीतात्मा ततो वचनमब्रवीत्॥ 13-93-85
अत्रिरुवाच
अरात्रिरत्रिः सा रात्रिर्यां नाधीते त्रिरद्य वै। अरात्रिरत्रिरित्येव नाम मे विद्धि शोभने॥ 13-93-86
यातुधान्युवाच
यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महाद्युते। दुर्धार्यमेतन्मनसा गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-87
वसिष्ठ उवाच
वसिष्ठोऽस्मि वरिष्ठोऽस्मि वसे वासगृहेष्वपि। वसिष्ठत्वाच्च वासाच्च वसिष्ठ इति विद्धि माम्॥ 13-93-88
यातुधान्युवाच
नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-89
कश्यप उवाच
कुलं कुलं च कुवमः कुवमः कश्यपो द्विजः। काश्यः काशनिकाशत्वादेतन्मे नाम धारय॥ 13-93-90
यातुधान्युवाच
यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महाद्युते। दुर्धार्यमेतन्मनसा गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-91
भरद्वाज उवाच
भरेऽसुतान्भरेऽशिष्यान्भरे देवान्भरे द्विजान्। भरे भार्यां भरे द्वाजं भरद्वाजोऽस्मि शोभने॥ 13-93-92
यातुधान्युवाच
नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-93
गौतम उवाच
गोदमो दमतोऽधूमोऽदमस्ते समदर्शनात्। गांभिस्तमो ममध्वस्तं जातमात्रस्य देहतः। विद्धि मां गौतमं कृत्ये यातुधानि निबोध माम्॥ 13-93-94
यातुधान्युवाच
यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महामुने। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-95
विश्वामित्र उवाच
विश्वे देवाश्च मे मित्रं मित्रमस्मि गवां तथा। विश्वामित्रमिति ख्यातं यातुधानि निबोध माम्॥ 13-93-96
यातुधान्युवाच
नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-97
जमदग्निरुवाच
जाजमद्य जजानेऽहं जिजाहीह जिजायिषि। जमदग्निरिति ख्यातस्ततो मां विद्धि शोभने॥ 13-93-98
यातुधान्युवाच
यथोदाहृतमेतत्ते मयि नाम महामुने। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-99
धरान्धरित्रीं वसुधां भर्तुस्तिष्ठाम्यनन्तरम्। मनोऽनुरुन्धती भर्तुरिति मां विद्ध्यरुन्धतीम्॥ 13-93-100
यातुधान्युवाच
नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-101
गण्डोवाच
वक्त्रैकदेशे गण्डेति धातुमेतं प्रचक्षते। तेनोन्नतेन गण्डेति विद्धि मानलसम्भवे॥ 13-93-102
यातुधान्युवाच
नामनैरुक्तमेतत्ते दुःखव्याभाषिताक्षरम्। नैतद्धारयितुं शक्यं गच्छावतर पद्मिनीम्॥ 13-93-103
== References ==
== References ==