| It is said that,<blockquote>तत्र ज्ञानविज्ञानवचनप्रतिवचनशक्तिसम्पन्नेनाकोपेनानुपस्कृतविद्येनानसूयकेनानुनेयेनानुनयकोविदेन क्लेशक्षमेण प्रियसम्भाषणेन च सह सन्धायसम्भाषा विधीयते ।<ref name=":11" /></blockquote><blockquote>''tatra jñānavijñānavacanaprativacanaśaktisampannenākopenānupaskr̥tavidyenānasūyakenānuneyenānunayakovidena kleśakṣameṇa priyasambhāṣaṇena ca saha sandhāyasambhāṣā vidhīyate ।''</blockquote>Meaning: The friendly discussion is enjoined with a person who is endowed with knowledge and experience, who is well versed in the dialectics of statement and rejoinder, who does not get angered, possessed of special insight into the subject, who is not carping, who is easily persuaded, who is an adept in the art pf persuasion, who has tolerance and pleasantness of speech.<ref name=":12" /> | | It is said that,<blockquote>तत्र ज्ञानविज्ञानवचनप्रतिवचनशक्तिसम्पन्नेनाकोपेनानुपस्कृतविद्येनानसूयकेनानुनेयेनानुनयकोविदेन क्लेशक्षमेण प्रियसम्भाषणेन च सह सन्धायसम्भाषा विधीयते ।<ref name=":11" /></blockquote><blockquote>''tatra jñānavijñānavacanaprativacanaśaktisampannenākopenānupaskr̥tavidyenānasūyakenānuneyenānunayakovidena kleśakṣameṇa priyasambhāṣaṇena ca saha sandhāyasambhāṣā vidhīyate ।''</blockquote>Meaning: The friendly discussion is enjoined with a person who is endowed with knowledge and experience, who is well versed in the dialectics of statement and rejoinder, who does not get angered, possessed of special insight into the subject, who is not carping, who is easily persuaded, who is an adept in the art pf persuasion, who has tolerance and pleasantness of speech.<ref name=":12" /> |
− | *Nigrahasthana|Colwidth=15em|Style=width: 600px;}} | + | *Nigrahasthana|Colwidth=15em|Style=width: 600px;}}<blockquote>इमानि तु खलु पदानि भिषग्वादमार्गज्ञानार्थमधिगम्यानि भवन्ति; तद्यथा-वाद:, द्रव्यं, गुणाः, कर्म, सामान्यं, विशेषः, समवायः, प्रतिज्ञा, स्थापना, प्रतिष्ठापना, हेतुः, दृष्टान्तः, उपनयः, निगमनम्, उत्तरं, सिद्धान्तः, शब्दः, प्रत्यक्षम्, अनुमानम्, एतिह्यम्, औपम्यम्, संशयः, प्रयोजनं, सव्यभिचारं, जिज्ञासा, व्यवसायः,अर्थप्राप्तिः,संभवः, अनुयोज्यम्, अनुयोगः, प्रत्यनुयोगः, वाक्यदोषः, वाक्यप्रशंसा, छलम्, अहेतुः, अतीतकालम्, उपालम्भः, परिहारः, प्रतिज्ञाहानिः, अभ्यनुज्ञा, हेत्वन्तरम्, अर्थान्तरं, निग्रहस्थानमिति ||27|| (Charaka Samhita, Vimana Sthana, Adhyaya 8)<ref name=":15" /></blockquote><blockquote>''imāni tu khalu padāni bhiṣagvādamārgajñānārthamadhigamyāni bhavanti; tadyathā-vāda:, dravyaṁ, guṇāḥ, karma, sāmānyaṁ, viśēṣaḥ, samavāyaḥ, pratijñā, sthāpanā, pratiṣṭhāpanā, hētuḥ, dr̥ṣṭāntaḥ, upanayaḥ, nigamanam, uttaraṁ, siddhāntaḥ, śabdaḥ, pratyakṣam, anumānam, ētihyam, aupamyam, saṁśayaḥ, prayōjanaṁ, savyabhicāraṁ, jijñāsā, vyavasāyaḥ,arthaprāptiḥ,saṁbhavaḥ, anuyōjyam, anuyōgaḥ, pratyanuyōgaḥ, vākyadōṣaḥ, vākyapraśaṁsā, chalam, ahētuḥ, atītakālam, upālambhaḥ, parihāraḥ, pratijñāhāniḥ, abhyanujñā, hētvantaram, arthāntaraṁ, nigrahasthānamiti ||27||''</blockquote>If the opponent is using the 12 type of Nigrahasthana in his discussion and loses his proposition without explaining the relevant reasoning and evidence in its favour he will be considered as defeated in debate. |