=== Udaharana (उदाहरणम्) : Statement of Instance ===
=== Udaharana (उदाहरणम्) : Statement of Instance ===
−
Statement of Instance (similar or opposite examples or illustrations) is based on Pratyaksha pramana. <blockquote>साध्यसाधर्म्यात्तद्धर्मभावी दृष्टान्तः उदाहरणम् ॥३६॥ {उदाहरणलक्षणम्} तद्विपर्ययात्वा विपरीतम्॥३७॥{उदाहरणलक्षणम्} (Nyay. Sutr. 1.1.36 and 37)<ref name=":4" /></blockquote>Udaharana is that illustration (दृष्टान्तः) about a property of a familiar instance which is common or concomitant (साधर्म्याम्) with what has to be proved in Sadhya (साध्यः).
+
Statement of Instance (similar or opposite examples or illustrations) is based on Pratyaksha pramana. <blockquote>साध्यसाधर्म्यात्तद्धर्मभावी दृष्टान्तः उदाहरणम् ॥३६॥ {उदाहरणलक्षणम्} तद्विपर्ययात्वा विपरीतम्॥३७॥{उदाहरणलक्षणम्} (Nyay. Sutr. 1.1.36 and 37)<ref name=":4" /></blockquote>Udaharana is that illustration (दृष्टान्तः) about a property of a familiar instance which is common or concomitant (साधर्म्याम्) with what has to be proved in Sadhya (साध्यः).<blockquote>साध्येन साधर्म्य समानधर्मता साध्यसाधर्म्य त्कारणात्तद्धर्मभावी दृष्टान्त इति । तस्य धर्मस्तद्धर्मः । तस्य साध्यस्य । साध्यं च द्विविधं धर्मिविशिष्टो वा धर्मः शब्दस्यानित्यत्वं धर्मिविशिष्टो वा धर्मि अनित्यः शब्द इति। तस्य धर्मस्तद्धर्मस्तस्य भावस्तद्धर्मभावः स यस्मिन् दृष्टान्ते वर्तते स दृष्टान्तः साध्यसाधर्म्यात्तद्धर्मभावी भवति स चोदाहरणमिष्यते तच्च यदुत्पद्यते तदुत्पत्तिधर्मकम् ।</blockquote>Similarity to what is proved consists in the presence of the same property in both; when by reason of this similarity, the familiar instance is found to be possessed of a character of that same i.e., tha character of what is to be proved. What is to be proved is of two kinds
−
+
# in some cases it is the property as qualified by (belonging to) the obhect; as when we assert the "non-eternality of sound".
−
साध्येन साधर्म्य समानधर्मता साध्यसाधर्म्य त्कारणात्तद्धर्मभावी दृष्टान्त इति । तस्य धर्मस्तद्धर्मः । तस्य साध्यस्य । साध्यं च द्विविधं धर्मिविशिष्टो वा धर्मः शब्दस्यानित्यत्वं धर्मिविशिष्टो वा धर्मि अनित्यः शब्द इति। तस्य धर्मस्तद्धर्मस्तस्य भावस्तद्धर्मभावः स यस्मिन् दृष्टान्ते वर्तते स दृष्टान्तः साध्यसाधर्म्यात्तद्धर्मभावी भवति स चोदाहरणमिष्यते ।
+
# In others it is the object as qualified by the property,as when we assert that "sound is non eternal"; and it is this latter that is referred to by the pronoun "tat". (Page No 65 to 68 <ref name=":6" />).
−
+
Tatddharmabhavi (त्तद्धर्मभावी) means that which has bhava or presence of the dharma or property of tat or that.
−
Similarity to what is proved consists in the presence of the same property in both (Page No 65 to 68 <ref name=":6" />).
−
−
Anitya shabda till end of sentence and next sentence till page no 43 first line.