1,815
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 204:
Line 204: − + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + − त्रयस्त्रिंशच्च देवानां सृष्टिः संक्षेपलक्षणा। − दिवःपुत्रो बृहद्भानुश्चक्षुरात्मा विभावसुः॥ 1-1-48 − − सविता स ऋचीकोऽर्को भानुराशावहो रविः। − − सुता[पुरा] विवस्वतः सर्वे मह्यस्तेषां तथावरः॥ 1-1-49 − − देवभ्राट्तनयस्तस्य सुभ्राडिति ततः स्मृतः। − − सुभ्राजस्तु त्रयः पुत्राः प्रजावन्तो बहुश्रुताः॥ 1-1-50 − − दशज्योतिः शतज्योतिः सहस्रज्योतिरेव च। − − दशपुत्रसहस्राणि दशज्योतेर्महात्मनः॥ 1-1-51 − − ततो दशगुणाश्चान्ये शतज्योतेरिहात्मजाः। − − भूयस्ततो दशगुणाः सहस्रज्योतिषः सुताः॥ 1-1-52 − − तेभ्योऽयं कुरुवंशश्च यदूनां भरतस्य च। − − ययातीक्ष्वाकुवंशश्च राजर्षीणां च सर्वशः॥ 1-1-53 − − सम्भूता बहवो वंशा भूतसर्गाः सुविस्तराः। − − भूतस्थानानि सर्वाणि रहस्यं त्रिविधं च यत्॥ 1-1-54 − − वेदा योगः सविज्ञानो धर्मोऽर्थः काम एव च। − − धर्मार्थकाम[र्मकामार्थ]युक्तानि शास्त्राणि विविधानि च॥ 1-1-55 − − लोकयात्राविधानं च सर्वं तद्दृष्टवानृषिः। − − @नीतिर्भरतवंशस्य विस्तारश्चैव सर्वशः।@ − − इतिहासाः सवैयाख्या विविधाः श्रुतयोऽपि च॥ 1-1-56 − − इह सर्वमनुक्रान्तमुक्तं ग्रन्थस्य लक्षणम्। − − @संक्षेपेणेतिहासस्य ततो वक्ष्यति विस्तरम्।@ − − विस्तीर्यैतन्महज्ज्ञानमृषिः संक्षिप्य चाब्रवीत्॥ 1-1-57 − − इष्टं हि विदुषां लोके समासव्यासधारणम्। − − मन्वादि भारतं केचिदास्तीकादि तथा परे॥ 1-1-58 − − तथोपरिचराद्यन्ये विप्राः सम्यगधीयते। − − विविधं संहिताज्ञानं दीपयन्ति मनीषिणः॥ 1-1-59 − − व्याख्याने कुशलाः केचिद्ग्रन्थस्य धारणे। − − तपसा ब्रह्मचर्येण व्यस्य वेदं सनातनम्॥ 1-1-60 − − इतिहासमिमं चक्रे पुण्यं सत्यवतीसुतः। − − पराशरात्मजो विद्वान्ब्रह्मर्षिः संशितव्रतः॥ 1-1-61 − − @मातुर्नियोगाद्धर्मात्मा गाङ्गेयस्य च धीमतः॥ − − क्षेत्रे विचित्रवीर्यस्य कृष्णद्वैपायनः पुरा। − − त्रीनग्नीनिव कौरव्याञ्जनयामास वीर्यवान्॥ − − उत्पाद्य धृतराष्ट्रं च पाण्डुं विदुरमेव च। − − जगाम तपसे श्रीमान्पुनरेवाश्रसं प्रति॥ − − तेष्वात्मजेषु वृद्धेषु गतेषु च परां गतिम्। − − अब्रवीद्भारतं लोके मानुषेऽस्मिन्महानृषिः॥ − − जनमेजयेन पृष्टः सन्ब्राह्मणैश्च सहस्रशः। − − शशास शिष्यमासीनं वैशम्पायनमन्तिके॥ − − स सदस्यैः समासीनं श्रावयामास भारतम्। − − कर्मान्तरेषु यज्ञस्य चोद्यमानः पुनः पुनः॥ − − विस्तरं कुरुवंशस्य गान्धार्याः सर्पशीलताम्। − − क्षत्तुः प्रज्ञां धृतिं कुन्त्याः सम्यग्द्वैपायनोऽब्रवीत्॥ − − वासुदेवस्य माहात्म्यं पाण्डवानां च सत्यताम्। − − दुर्वृत्तं धार्तराष्ट्राणां उक्तवान्भगवानृषिः॥ − − इदं शतसहस्राग्रं श्लोकानां पुण्यकर्मणः। − − उपाख्यानैः सह ज्ञेयं श्राव्यं भारतमुत्तमम्॥ − − चतुर्विंशतिसाहस्रं चक्रे भारत संज्ञितम्। − − उपाख्यानै र्विना तावद्भारतं प्रोच्यते बुधैः॥ − − ततोऽप्यर्धशतं भूयः संक्षेपं कृतवानृषिः।@ − − तस्याभ्यासवरिष्ठस्य कृष्णद्वैपायनः प्रभुः। − − कथमध्यापयानीह स शिष्यान्नित्यचिन्तयत्॥ 1-1-62 − − तस्य तच्चिन्तितं ज्ञात्वा ऋषेर्द्वैपायनस्य च। − − तत्राजगाम भगवान्ब्रह्मा लोकगुरुः स्वयम्॥ 1-1-63 − − प्रीत्यर्थं तस्य चैवर्षेर्लोकानां हितकाम्यया। − − तं दृष्ट्वा विस्मितो भूत्वा प्राञ्जलिः प्रणतः स्थितः॥ 1-1-64 − − आसनं कल्पयामास सर्वैर्देवगणैर्वृतः[सर्वैर्मुनिगणैर्वृतः]।
Adiparva Adhyaya 1 (आदिपर्वणि अध्यायः १) (view source)
Revision as of 11:00, 10 July 2019
, 11:00, 10 July 2019no edit summary
त्रयस्त्रिंशत्सहस्राणि त्रयस्त्रिंशच्छतानि च॥ 1-1-47
त्रयस्त्रिंशत्सहस्राणि त्रयस्त्रिंशच्छतानि च॥ 1-1-47
त्रयस्त्रिंशच्च देवानां सृष्टिः संक्षेपलक्षणा।
दिवःपुत्रो बृहद्भानुश्चक्षुरात्मा विभावसुः॥ 1-1-48
सविता स ऋचीकोऽर्को भानुराशावहो रविः।
सुता[पुरा] विवस्वतः सर्वे मह्यस्तेषां तथावरः॥ 1-1-49
देवभ्राट्तनयस्तस्य सुभ्राडिति ततः स्मृतः।
सुभ्राजस्तु त्रयः पुत्राः प्रजावन्तो बहुश्रुताः॥ 1-1-50
दशज्योतिः शतज्योतिः सहस्रज्योतिरेव च।
दशपुत्रसहस्राणि दशज्योतेर्महात्मनः॥ 1-1-51
ततो दशगुणाश्चान्ये शतज्योतेरिहात्मजाः।
भूयस्ततो दशगुणाः सहस्रज्योतिषः सुताः॥ 1-1-52
तेभ्योऽयं कुरुवंशश्च यदूनां भरतस्य च।
ययातीक्ष्वाकुवंशश्च राजर्षीणां च सर्वशः॥ 1-1-53
सम्भूता बहवो वंशा भूतसर्गाः सुविस्तराः।
भूतस्थानानि सर्वाणि रहस्यं त्रिविधं च यत्॥ 1-1-54
वेदा योगः सविज्ञानो धर्मोऽर्थः काम एव च।
धर्मार्थकाम[र्मकामार्थ]युक्तानि शास्त्राणि विविधानि च॥ 1-1-55
लोकयात्राविधानं च सर्वं तद्दृष्टवानृषिः।
@नीतिर्भरतवंशस्य विस्तारश्चैव सर्वशः।@
इतिहासाः सवैयाख्या विविधाः श्रुतयोऽपि च॥ 1-1-56
इह सर्वमनुक्रान्तमुक्तं ग्रन्थस्य लक्षणम्।
@संक्षेपेणेतिहासस्य ततो वक्ष्यति विस्तरम्।@
विस्तीर्यैतन्महज्ज्ञानमृषिः संक्षिप्य चाब्रवीत्॥ 1-1-57
इष्टं हि विदुषां लोके समासव्यासधारणम्।
मन्वादि भारतं केचिदास्तीकादि तथा परे॥ 1-1-58
तथोपरिचराद्यन्ये विप्राः सम्यगधीयते।
विविधं संहिताज्ञानं दीपयन्ति मनीषिणः॥ 1-1-59
व्याख्याने कुशलाः केचिद्ग्रन्थस्य धारणे।
तपसा ब्रह्मचर्येण व्यस्य वेदं सनातनम्॥ 1-1-60
इतिहासमिमं चक्रे पुण्यं सत्यवतीसुतः।
पराशरात्मजो विद्वान्ब्रह्मर्षिः संशितव्रतः॥ 1-1-61
@मातुर्नियोगाद्धर्मात्मा गाङ्गेयस्य च धीमतः॥
क्षेत्रे विचित्रवीर्यस्य कृष्णद्वैपायनः पुरा।
त्रीनग्नीनिव कौरव्याञ्जनयामास वीर्यवान्॥
उत्पाद्य धृतराष्ट्रं च पाण्डुं विदुरमेव च।
जगाम तपसे श्रीमान्पुनरेवाश्रसं प्रति॥
तेष्वात्मजेषु वृद्धेषु गतेषु च परां गतिम्।
अब्रवीद्भारतं लोके मानुषेऽस्मिन्महानृषिः॥
जनमेजयेन पृष्टः सन्ब्राह्मणैश्च सहस्रशः।
शशास शिष्यमासीनं वैशम्पायनमन्तिके॥
स सदस्यैः समासीनं श्रावयामास भारतम्।
कर्मान्तरेषु यज्ञस्य चोद्यमानः पुनः पुनः॥
विस्तरं कुरुवंशस्य गान्धार्याः सर्पशीलताम्।
क्षत्तुः प्रज्ञां धृतिं कुन्त्याः सम्यग्द्वैपायनोऽब्रवीत्॥
वासुदेवस्य माहात्म्यं पाण्डवानां च सत्यताम्।
दुर्वृत्तं धार्तराष्ट्राणां उक्तवान्भगवानृषिः॥
इदं शतसहस्राग्रं श्लोकानां पुण्यकर्मणः।
उपाख्यानैः सह ज्ञेयं श्राव्यं भारतमुत्तमम्॥
चतुर्विंशतिसाहस्रं चक्रे भारत संज्ञितम्।
उपाख्यानै र्विना तावद्भारतं प्रोच्यते बुधैः॥
ततोऽप्यर्धशतं भूयः संक्षेपं कृतवानृषिः।@
तस्याभ्यासवरिष्ठस्य कृष्णद्वैपायनः प्रभुः।
कथमध्यापयानीह स शिष्यान्नित्यचिन्तयत्॥ 1-1-62
तस्य तच्चिन्तितं ज्ञात्वा ऋषेर्द्वैपायनस्य च।
तत्राजगाम भगवान्ब्रह्मा लोकगुरुः स्वयम्॥ 1-1-63
प्रीत्यर्थं तस्य चैवर्षेर्लोकानां हितकाम्यया।
तं दृष्ट्वा विस्मितो भूत्वा प्राञ्जलिः प्रणतः स्थितः॥ 1-1-64
आसनं कल्पयामास सर्वैर्देवगणैर्वृतः[सर्वैर्मुनिगणैर्वृतः]।
[[:Category:333333|''333333'']] [[:Category:devta|''devta'']] [[:Category:३३३३३३ देवताकी सृष्टि|''३३३३३३ देवताकी सृष्टि'']]
[[:Category:देवता|''देवता'']] [[:Category:सृष्टि|''सृष्टि'']] [[:Category:तैतीस|''तैतीस'']]
[[:Category:Sun God |''Sun God'']] [[:Category:lineage|''lineage'']] [[:Category:सूर्यदेवता|''सूर्यदेवता'']] [[:Category:वंशावली|''वंशावली'']]
[[:Category:Subhrata|''Subhrata'']] [[:Category:Sons |''Sons'']] [[:Category:पुत्र|''पुत्र'']] [[:Category:सुभ्रता|''सुभ्रता'']]
[[:Category:दशज्योति|''दशज्योति'']] [[:Category:Dashjyoti|''Dashjyoti'']] [[:Category:Shatjyoti|''Shatjyoti'']]
[[:Category:शतज्योति|''शतज्योति'']]
हिरण्यगर्भमासीनं तस्मिंस्तु परमासने॥ 1-1-65
हिरण्यगर्भमासीनं तस्मिंस्तु परमासने॥ 1-1-65