Changes

<blockquote>कच्चिद् वृद्धांश्च बालांश्च वैद्यमुख्यांश्च राघव | दानेन मनसा वाचा त्रिभिरेतैर्बुभूषसे || २-१००-६०<ref name=":12" /><ref name=":14" /></blockquote>

<blockquote>कच्चिद् वृद्धांश्च बालांश्च वैद्यमुख्यांश्च राघव | दानेन मनसा वाचा त्रिभिरेतैर्बुभूषसे || २-१००-६०<ref name=":12" /><ref name=":14" /></blockquote>

=== मन्त्रणायाः महत्त्वम् ॥ Importance of Counsel ===

=== मन्त्रणायाः महत्त्वम् ॥ Importance of Counsel ===

=== Others ===

=== Others ===

I hope you greet your teachers, the elderly, the ascetics, the deities; the unexpected visitors, the trees standing at cross roads and all the brahmins of auspicious life and conduct.<blockquote>कच्चिद् गुरूमः च वृद्धामः च तापसान् देवता अतिथीन् | चैत्यामः च सर्वान् सिद्ध अर्थान् ब्राह्मणामः च नमस्यसि || २-१००-६१</blockquote>I hope you do not abrogate virtue by your excessive devotion to wealth or your excessive devotion to wealth or your earthly interests by your over-emphasis on religion or both your religious and secular interests by your self-indulgence in pleasure, greed and gratification of the senses<blockquote>कच्चिद् अर्थेन वा धर्मम् धर्मम् धर्मेण वा पुनः | उभौ वा प्रीति लोभेन कामेन न विबाधसे || २-१००-६२</blockquote>I hope your pursue wealth, religion and the delights of the sense dividing them all according to time, O Jewel among the victorious, the one who is conversant with the proper time and O, the bestower of boons<blockquote>कच्चिद् अर्थम् च धर्मम् च कामम् च जयताम् वर | विभज्य काले कालज्न सर्वान् भरत सेवसे || २-१००-६३</blockquote>I hope that you consult with three or four ministers as mentioned in scriptures any proposal collectively and singly with each of them in secret.<blockquote>मन्त्रिभिस्त्वं यथोद्दिष्टैश्चतुर्भिस्त्रिभिरेव वा | कच्चित्समस्तैर्व्यस्तैश्च मन्त्रं मन्त्रयसे मिथः || २-१००-७१</blockquote>

I hope that you consult with three or four ministers as mentioned in scriptures any proposal collectively and singly with each of them in secret.<blockquote>मन्त्रिभिस्त्वं यथोद्दिष्टैश्चतुर्भिस्त्रिभिरेव वा | कच्चित्समस्तैर्व्यस्तैश्च मन्त्रं मन्त्रयसे मिथः || २-१००-७१</blockquote>

* Do you renounce the following failings of the Raja namely, anger, neglect of Raja Dharma, procrastination, shunning the wise, laziness, bondage of the five senses, devoting thought to the affairs of the state without seeking the advise of others (Ministers etc.).<blockquote>नास्तिक्यम् अनृतम् क्रोधम् प्रमादम् दीर्घसूत्रताम् | अदर्शनम् ज्नानवताम् आलस्यम् पन्च वृत्तिताम् || २-१००-६५

* Do you renounce the following failings of the Raja namely, anger, neglect of Raja Dharma, procrastination, shunning the wise, laziness, bondage of the five senses, devoting thought to the affairs of the state without seeking the advise of others (Ministers etc.).<blockquote>नास्तिक्यम् अनृतं क्रोधं प्रमादं दीर्घसूत्रताम् | अदर्शनं ज्ञानवताम् आलस्यं पञ्चवृत्तिताम् || २-१००-६५ एक चिन्तनम् अर्थानाम् अनर्थज्नैः च मन्त्रणम् | निश्चितानाम् अनारम्भम् मन्त्रस्य अपरिलक्षणम् || २-१००-६६ एकचिन्तनमर्थानामनर्थज्ञैश्च मन्त्रणम्। निश्चितानामनारम्भं मन्त्रस्यापरिरक्षणम्।।2.100.66।।  मन्गलस्य अप्रयोगम् च प्रत्युत्थानम् च सर्वशः | कच्चित् त्वम् वर्जयस्य् एतान् राज दोषामः चतुर् दश || २-१००-६७ मङ्गलाद्यप्रयोगं च प्रत्युत्थानं च सर्वतः। कच्चित्वं वर्जयस्येतान्राजदोषांश्चतुर्दश।।2.100.67।।

 

एक चिन्तनम् अर्थानाम् अनर्थज्नैः च मन्त्रणम् | निश्चितानाम् अनारम्भम् मन्त्रस्य अपरिलक्षणम् || २-१००-६६

 

मन्गलस्य अप्रयोगम् च प्रत्युत्थानम् च सर्वशः | कच्चित् त्वम् वर्जयस्य् एतान् राज दोषामः चतुर् दश || २-१००-६७

Meaning: Do you abstain from the following fourteen doshas of kings viz. atheism, falsehood, anger, carelessness, procrastination, disregard of the wise, sloth, bondage to the five senses, himself alone devoting thought to the affairs of the state (without consulting the ministers); taking counsel with those of perverted insight; failure to undertake the projects already decided, failure to keep secrets, failure to utter auspicious words (at the beginning of an undertaking); and rising from one's seat (indiscriminately) to receive all.

Meaning: Do you abstain from the following fourteen doshas of kings viz. atheism, falsehood, anger, carelessness, procrastination, disregard of the wise, sloth, bondage to the five senses, himself alone devoting thought to the affairs of the state (without consulting the ministers); taking counsel with those of perverted insight; failure to undertake the projects already decided, failure to keep secrets, failure to utter auspicious words (at the beginning of an undertaking); and rising from one's seat (indiscriminately) to receive all.