Line 1: |
Line 1: |
| वैशम्पायन उवाच | | वैशम्पायन उवाच |
| | | |
− | श्रुत्वा च विदुरं प्राप्तं राज्ञा च परिसान्त्वितम्। | + | श्रुत्वा च विदुरं प्राप्तं राज्ञा च परिसान्त्वितम्। |
− | | + | धृतराष्ट्रात्मजो राजा पर्यतप्यत दुर्मतिः॥ 3-7-1 |
− | धृतराष्ट्रात्मजो राजा पर्यतप्यत दुर्मतिः॥ 3-7-1 | + | स सौबलेयमानाय्य कर्णदुःशासनौ तथा। |
− | | + | अब्रवीद्वचनं राजा प्रविश्याबुद्धिजं तमः॥ 3-7-2 |
− | स सौबलेयमानाय्य कर्णदुःशासनौ तथा। | + | एष प्रत्यागतो मन्त्री धृतराष्ट्रस्य धीमतः। |
− | | + | विदुरः पाण्डुपुत्राणां सुहृद्विद्वान्हिते रतः॥ 3-7-3 |
− | अब्रवीद्वचनं राजा प्रविश्याबुद्धिजं तमः॥ 3-7-2 | + | यावदस्य पुनर्बुद्धिं विदुरो नापकर्षति। |
− | | + | पाण्डवानयने तावन्मन्त्रयध्वं हितं मम॥ 3-7-4 |
− | एष प्रत्यागतो मन्त्री धृतराष्ट्रस्य धीमतः। | + | अथ पश्याम्यहं पार्थान्प्राप्तानिह कथञ्चन। |
− | | + | पुनः शोषं गमिष्यामि निरम्बुर्निरवग्रहः॥ 3-7-5 |
− | विदुरः पाण्डुपुत्राणां सुहृद्विद्वान्हिते रतः॥ 3-7-3 | + | विषमुद्बन्धनं चैव शस्त्रमग्निप्रवेशनम्। |
− | | + | करिष्ये न हि तानृद्धान्पुनर्द्रष्टुमिहोत्सहे॥ 3-7-6 |
− | यावदस्य पुनर्बुद्धिं विदुरो नापकर्षति। | + | [[:Category:Duryodhana's hatred for Pandavas|''Duryodhana's hatred for Pandavas'']] |
− | | |
− | पाण्डवानयने तावन्मन्त्रयध्वं हितं मम॥ 3-7-4 | |
− | | |
− | अथ पश्याम्यहं पार्थान्प्राप्तानिह कथञ्चन। | |
− | | |
− | पुनः शोषं गमिष्यामि निरम्बुर्निरवग्रहः॥ 3-7-5 | |
− | | |
− | विषमुद्बन्धनं चैव शस्त्रमग्निप्रवेशनम्। | |
− | | |
− | करिष्ये न हि तानृद्धान्पुनर्द्रष्टुमिहोत्सहे॥ 3-7-6 | |
| | | |
| शकुनिरुवाच | | शकुनिरुवाच |
| | | |
− | किं बालिशमतिं राजन्नास्थितोऽसि विशाम्पते। | + | किं बालिशमतिं राजन्नास्थितोऽसि विशाम्पते। |
− | | + | गतास्ते समयं कृत्वा नैतदेवं भविष्यति॥ 3-7-7 |
− | गतास्ते समयं कृत्वा नैतदेवं भविष्यति॥ 3-7-7 | + | सत्यवाक्यस्थिताः सर्वे पाण्डवा भरतर्षभ। |
− | | + | पितुस्ते वचनं तात न ग्रहीष्यन्ति कर्हिचित्॥ 3-7-8 |
− | सत्यवाक्यस्थिताः सर्वे पाण्डवा भरतर्षभ। | + | [[:Category:प्रतिज्ञा|''प्रतिज्ञा'']] |
− | | + | |
− | पितुस्ते वचनं तात न ग्रहीष्यन्ति कर्हिचित्॥ 3-7-8 | + | अथवा ते ग्रहीष्यन्ति पुनरेष्यन्ति वा पुरम्। |
− | | + | निरस्य समयं सर्वे पणोऽस्माकं भविष्यति॥ 3-7-9 |
− | अथवा ते ग्रहीष्यन्ति पुनरेष्यन्ति वा पुरम्। | + | सर्वे भवामो मध्यस्था राज्ञश्छन्दानुवर्तिनः। |
− | | + | छिद्रं बहु प्रपश्यन्तः पाण्डवानां सुसंवृताः॥ 3-7-10 |
− | निरस्य समयं सर्वे पणोऽस्माकं भविष्यति॥ 3-7-9 | + | [[:Category:Vidura's advice to Duryodhana|''Vidura's advice to Duryodhana'']] |
− | | |
− | सर्वे भवामो मध्यस्था राज्ञश्छन्दानुवर्तिनः। | |
− | | |
− | छिद्रं बहु प्रपश्यन्तः पाण्डवानां सुसंवृताः॥ 3-7-10 | |
| | | |
| दुःशासन उवाच | | दुःशासन उवाच |
| | | |
− | एवमेतन्महाप्राज्ञ यथा वदसि मातुल। | + | एवमेतन्महाप्राज्ञ यथा वदसि मातुल। |
− | | + | नित्यं हि मे कथयतस्तव बुद्धिर्विरोचते॥ 3-7-11 |
− | नित्यं हि मे कथयतस्तव बुद्धिर्विरोचते॥ 3-7-11 | + | [[:Category:Vidura's advice to Duryodhana|''Vidura's advice to Duryodhana'']] |
− | | |
− | @तथा तद्भविता राजन्नान्यथा तद्भविष्यति॥@
| |
| | | |
| कर्ण उवाच | | कर्ण उवाच |
| | | |
− | काममीक्षामहे सर्वे दुर्योधन तवेप्सितम्। | + | काममीक्षामहे सर्वे दुर्योधन तवेप्सितम्। |
− | | + | ऐकमत्यं हि नो राजन्सर्वेषामेव लक्षये॥ 3-7-12 |
− | ऐकमत्यं हि नो राजन्सर्वेषामेव लक्षये॥ 3-7-12 | + | नागमिष्यन्ति ते धीरा अकृत्वा कालसंविदम्। |
− | | + | आगमिष्यन्ति चेन्मोहात्पुनर्द्यूतेन ताञ्जय॥ 3-7-13 |
− | नागमिष्यन्ति ते धीरा अकृत्वा कालसंविदम्। | + | [[:Category:Karna's advice to Duryodhana|''Karna's advice to Duryodhana'']] |
− | | |
− | आगमिष्यन्ति चेन्मोहात्पुनर्द्यूतेन ताञ्जय॥ 3-7-13 | |
| | | |
| वैशम्पायन उवाच | | वैशम्पायन उवाच |
| | | |
− | एवमुक्तस्तु कर्णेन राजा दुर्योधनस्तदा। | + | एवमुक्तस्तु कर्णेन राजा दुर्योधनस्तदा। |
− | | + | नातिहृष्टमनाः क्षिप्रमभवत्स पराङ्मुखः॥ 3-7-14 |
− | नातिहृष्टमनाः क्षिप्रमभवत्स पराङ्मुखः॥ 3-7-14 | + | उपलभ्य ततः कर्णो विवृत्य नयने शुभे। |
− | | + | रोषाद्दुःशासनं चैव सौबलं च तमेव च॥ 3-7-15 |
− | उपलभ्य ततः कर्णो विवृत्य नयने शुभे। | + | उवाच परमक्रुद्ध उद्यम्यात्मानमात्मना। |
− | | + | अथो मम मतं यत्तु तन्निबोधत भूमिपाः॥ 3-7-16 |
− | रोषाद्दुःशासनं चैव सौबलं च तमेव च॥ 3-7-15 | + | प्रियं सर्वे करिष्यामो राज्ञः किङ्करपाणयः। |
− | | + | न चास्य शक्नुमः स्थातुं प्रिये सर्वे ह्यतन्द्रिताः॥ 3-7-17 |
− | उवाच परमक्रुद्ध उद्यम्यात्मानमात्मना। | + | वयं तु शस्त्राण्यादाय रथानास्थाय दंशिताः। |
− | | + | गच्छामः सहिता हन्तुं पाण्डवान्वनगोचरान्॥ 3-7-18 |
− | अथो मम मतं यत्तु तन्निबोधत भूमिपाः॥ 3-7-16 | + | तेषु सर्वेषु शान्तेषु गतेष्वविदितां गतिम्। |
− | | + | निर्विवादा भविष्यन्ति धार्तराष्ट्रास्तथा वयम्॥ 3-7-19 |
− | प्रियं सर्वे करिष्यामो राज्ञः किङ्करपाणयः। | + | यावदेव परिद्यूना यावच्छोकपरायणाः। |
− | | + | यावन्मित्रविहीनाश्च तावच्छक्या मतं मम॥ 3-7-20 |
− | न चास्य शक्नुमः स्थातुं प्रिये सर्वे ह्यतन्द्रिताः॥ 3-7-17 | + | तस्य तद्वचनं श्रुत्वा पूजयन्तः पुनः पुनः। |
− | | + | बाढमित्येव ते सर्वे प्रत्यूचुः सूतजं तदा॥ 3-7-21 |
− | वयं तु शस्त्राण्यादाय रथानास्थाय दंशिताः। | + | [[:Category:Karna's advice to Duryodhana|''Karna's advice to Duryodhana'']] |
− | | |
− | गच्छामः सहिता हन्तुं पाण्डवान्वनगोचरान्॥ 3-7-18 | |
− | | |
− | तेषु सर्वेषु शान्तेषु गतेष्वविदितां गतिम्। | |
− | | |
− | निर्विवादा भविष्यन्ति धार्तराष्ट्रास्तथा वयम्॥ 3-7-19 | |
− | | |
− | यावदेव परिद्यूना यावच्छोकपरायणाः। | |
− | | |
− | यावन्मित्रविहीनाश्च तावच्छक्या मतं मम॥ 3-7-20 | |
− | | |
− | तस्य तद्वचनं श्रुत्वा पूजयन्तः पुनः पुनः। | |
− | | |
− | बाढमित्येव ते सर्वे प्रत्यूचुः सूतजं तदा॥ 3-7-21 | |
− | | |
− | @एतत्कृत्यतमं राज्ञः कौरवस्य महात्मनः॥@
| |
− | | |
− | एवमुक्त्वा सुसंरब्धा रथैः सर्वे पृथक्पृथक्।
| |
− | | |
− | निर्ययुः पाण्डवान्हन्तुं सहिताः कृतनिश्चयाः॥ 3-7-22
| |
− | | |
− | तान्प्रस्थितान्परिज्ञाय कृष्णद्वैपायनः प्रभुः।
| |
− | | |
− | आजगाम विशुद्धात्मा दृष्ट्वा दिव्येन चक्षुषा॥ 3-7-23
| |
− | | |
− | प्रतिषिध्याथ तान्सर्वान्भगवाँल्लोकपूजितः।
| |
| | | |
− | प्रज्ञाचक्षुषमासीनमुवाचाभ्येत्य सत्वरम्॥ 3-7-24 | + | एवमुक्त्वा सुसंरब्धा रथैः सर्वे पृथक्पृथक्। |
| + | निर्ययुः पाण्डवान्हन्तुं सहिताः कृतनिश्चयाः॥ 3-7-22 |
| + | तान्प्रस्थितान्परिज्ञाय कृष्णद्वैपायनः प्रभुः। |
| + | आजगाम विशुद्धात्मा दृष्ट्वा दिव्येन चक्षुषा॥ 3-7-23 |
| + | प्रतिषिध्याथ तान्सर्वान्भगवाँल्लोकपूजितः। |
| + | प्रज्ञाचक्षुषमासीनमुवाचाभ्येत्य सत्वरम्॥ 3-7-24 |
| + | [[:Category:Maharishi Veda Vyasa|''Maharishi Veda Vyasa'']] |
| | | |
| इति श्रीमहाभारते वनपर्वणि अरण्यपर्वणि व्यासागमने सप्तमोऽध्यायः॥ 7 ॥ | | इति श्रीमहाभारते वनपर्वणि अरण्यपर्वणि व्यासागमने सप्तमोऽध्यायः॥ 7 ॥ |