76
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Line 69:
Line 69: − + Line 81:
Line 81: + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
Ashtadhyayi (अष्टाध्यायी) (view source)
Revision as of 20:07, 7 September 2022
, 20:07, 7 September 2022→What is विधिः?: Adding content
० लोप (Removal or Deletion)
० लोप (Removal or Deletion)
== Structure of a सूत्र ==
=== Structure of a सूत्र ===
What are needed for such a prescription?
What are needed for such a prescription?
<स्थानी> <आदेश/आगम वर्ण ><निमित्त>
<स्थानी> <आदेश/आगम वर्ण ><निमित्त>
=== विधि - Types ===
Types of विधि -
० आदेश
० आगम
० लोप
==== What is आदेश ? ====
Substitution or replacement. शत्रुवदादेशः (Like a rival King)
० How to identify आदेश ?
The word in प्रथमा-विभक्ति in the विधिसूत्रम्
==== आगम - insertion ====
० What is आगम ?
आगम is insertion.
० That is, something new is inserted along with existing.
मित्रवदागमः (Like a friend coming to stay with us)
० How आगम is to be determined ?
It is आगम, if the प्रथमा-विभक्ति-पद is
० टित्
Eg : टित्- सुट्
० कित्
Eg : कित् - तुक्
० मित्
Eg: मित्- नुम्
० प्रत्यय-विधिः
Eg: कर्मणि अण्
० द्वित्व-विधिः
Eg: सूत्र- अचो रहाभ्यां द्वे
===== Types of आगम =====
० Why we need three इत् s, ट्, क्, म्? There are three Ways in which an insertion (आगम) can happen.
० Before स्थानी
० After स्थानी
० After the last अच् (स्वर)
० How to identify where the insertion to happen ?
० टित्
Before स्थानी (आद्यन्तौ टकितौ १-१-४६)
० कित्
After स्थानी (आद्यन्तौ टकितौ १-१-४६)
० मित् After the last अच् (स्वर) (मिदचोन्त्यात् परः १-१-४७)
== अनुवृत्तिः ==
== अनुवृत्तिः ==