View source for Vanaparva Adhyaya 10 (वनपर्वणि अध्यायः १० )

धृतराष्ट्र उवाच

 एवमेतन्महाप्राज्ञ यथा वदसि नो मुने।
 अहं चैव विजानामि सर्वे चेमे नराधिपाः॥ 3-10-1
 भवांश्च मन्यते साधु यत्कुरूणां महोदयम्।
 तदेव विदुरोऽप्याह भीष्मो द्रोणश्च मां मुने॥ 3-10-2
 यदि त्वहमनुग्राह्यः कौरव्येषु दया यदि।
 अन्वशाधि दुरात्मानं पुत्रं दुर्योधनं मम॥ 3-10-3
 [[:Category:Dhrtarashtra seeks advice|Dhrtarashtra seeks advice]]
 
व्यास उवाच

 अयमायाति वै राजन्मैत्रेयो भगवानृषिः।
 अन्विष्य पाण्डवान्भ्रातॄनिहैत्यस्मद्दिदृक्षया॥ 3-10-4
 एष दुर्योधनं पुत्रं तव राजन्महानृषिः।
 अनुशास्ता यथान्यायं शमायास्य कुलस्य च॥ 3-10-5
 ब्रूयाद्यदेष कौरव्य तत्कार्यमविशङ्कया।
 अक्रियायां तु कार्यस्य पुत्रं ते शप्स्यते रुषा॥ 3-10-6
 [[:Category:Sage Maitreya|Sage Maitreya]]

वैशम्पायन उवाच

 एवमुक्त्वा ययौ व्यासो मैत्रेयः प्रत्यदृश्यत।
 पूजया प्रतिजग्राह सपुत्रस्तं नराधिपः॥ 3-10-7
 अर्घ्याद्याभिः क्रियाभिर्वै विश्रान्तं मुनिसत्तमम्।
 प्रश्रयेणाब्रवीद्राजा धृतराष्ट्रोऽम्बिकासुतः॥ 3-10-8
 सुखेनागमनं कच्चिद्भगवन्कुरुजाङ्गलान्।
 कच्चित्कुशलिनो वीरा भ्रातरः पञ्च पाण्डवाः॥ 3-10-9
 समये स्थातुमिच्छन्ति कच्चिच्च भरतर्षभाः।
 कच्चित्कुरूणां सौभ्रात्रमव्युच्छिन्नं भविष्यति॥ 3-10-10
 [[:Category:आतिथ्यम्|आतिथ्यम्]] [[:Category:Hospitality|Hospitality]]

मैत्रेय उवाच

 तीर्थयात्रामनुक्रामन्प्राप्तोऽस्मि कुरुजाङ्गलान्।
 यदृच्छया धर्मराजं दृष्टवान्काम्यके वने॥ 3-10-11
 तं जटाजिनसंवीतं तपोवननिवासिनम्।
 समाजग्मुर्महात्मानं द्रष्टुं मुनिगणाः प्रभो॥ 3-10-12
 [[:Category:Pandavas in exile|Pandavas in exile]]

 तत्राश्रौषं महाराज पुत्राणां तव विभ्रमम्।
 अनयं द्यूतरूपेण महाभयमुपस्थितम्॥ 3-10-13
 [[:Category:Kaurvas|Kaurvas]]

 ततोऽहं त्वामनुप्राप्तः कौरवाणामवेक्षया।
 सदा ह्यभ्यधिकः स्नेहः प्रीतिश्च त्वयि मे प्रभो॥ 3-10-14
 नैतदौपयिकं राजंस्त्वयि भीष्मे च जीवति।
 दन्योन्येन ते पुत्रा विरुध्यन्ते कथञ्चन॥ 3-10-15
 मेढीभूतः स्वयं राजन्निग्रहे प्रग्रहे भवान्।
 किमर्थमनयं घोरमुत्पद्यन्तमुपेक्षसे॥ 3-10-16
 दस्यूनामिव यद्वृत्तं सभायां कुरुनन्दन।
 तेन न भ्राजसे राजंस्तापसानां समागमे॥ 3-10-17
 

वैशम्पायन उवाच

 ततो व्यावृत्य राजानं दुर्योधनममर्षणम्।
 उवाच श्लक्ष्णया वाचा मैत्रेयो भगवानृषिः॥ 3-10-18
 मैत्रेय उवाच
 दुर्योधन महाबाहो निबोध वदतां वर।
 वचनं मे महाभाग ब्रुवतो यद्धितं तव॥ 3-10-19
 मा द्रुहः पाण्डवान्राजन्कुरुष्व प्रियमात्मनः।
 पाण्डवानां कुरूणां च लोकस्य च नरर्षभ॥ 3-10-20
 [[:Category:Sage Maitreya advices Duryodhana|Sage Maitreya advices Duryodhana]]

 ते हि सर्वे नरव्याघ्राः शूरा विक्रान्तयोधिनः।
 सर्वे नागायुतप्राणा वज्रसंहनना दृढाः॥ 3-10-21
 
 सत्यव्रतधराः सर्वे सर्वे पुरुषमानिनः।
 हन्तारो देवशत्रूणां रक्षसां कामरूपिणाम्॥ 3-10-22
 [[:Category:Pandavas|Pandavas]]

 हिडिम्बबकमुख्यानां किर्मीरस्य च रक्षसः।
 इतः प्रद्रवतां रात्रौ यः स तेषां महात्मनाम्॥ 3-10-23
 आवृत्य मार्गं रौद्रात्मा तस्थौ गिरिरिवाचलः।
 तं भीमः समरश्लाघी बलेन बलिनां वरः॥ 3-10-24
 जघान पशुमारेण व्याघ्रः क्षुद्रमृगं यथा।
 पश्य दिग्विजये राजन्यथा भीमेन पातितः॥ 3-10-25
 जरासन्धो महेष्वासो नागायुतबलो युधि।
 सम्बन्धी वासुदेवश्च श्यालाः सर्वे च पार्षताः॥ 3-10-26
 [[:Category:Bheema|Bheema]] [[:Category:Draupadi's sons|Draupadi's sons]]

 कस्तान्युधि समासीत जरामरणवान्नरः।
 तस्य ते शम एवास्तु पाण्डवैर्भरतर्षभ।
 [[:Category:Pandavas|Pandavas]]

कुरु मे वचनं राजन्मा मन्युवशमन्वगाः॥ 3-10-27

वैशम्पायन उवाच

 एवं तु ब्रुवतस्तस्य मैत्रेयस्य विशाम्पते।
 ऊरुं गजकराकारं करेणाभिजघान सः॥ 3-10-28
 दुर्योधनः स्मितं कृत्वा चरणेनोल्लिखन्महीम्।
 न किञ्चिदुक्त्वा दुर्मेधास्तस्थौ किञ्चिदवाङ्मुखः॥ 3-10-29
 तमशुश्रूषमाणं तु विलिखन्तं वसुन्धराम्।
 दृष्ट्वा दुर्योधनं राजन्मैत्रेयं कोप आविशत्॥ 3-10-30
 स कोपवशमापन्नो मैत्रेयो मुनिसत्तमः।
 विधिना सम्प्रणुदितः शापायास्य मनो दधे॥ 3-10-31
 ततः स वार्युपस्पृश्य कोपसंरक्तलोचनः।
 मैत्रेयो धार्तराष्ट्रं तमशपद्दुष्टचेतसम्॥ 3-10-32
 [[:Category:Duryodhana offends Sage Maitreya|Duryodhana offends Sage Maitreya]] 

 यस्मात्त्वं मामनादृत्य नेमां वाचं चिकीर्षसि।
 तस्मादस्याभिमानस्य सद्यः फलमवाप्नुहि॥ 3-10-33
 
 त्वदभिद्रोहसंयुक्तं युद्धमुत्पत्स्यते महत्।
 तत्र भीमो गदाघातैस्तवोरुं भेत्स्यते बली॥ 3-10-34
 
 इत्येवमुक्ते वचने धृतराष्ट्रो महीपतिः।
 प्रसादयामास मुनिं नैतदेवं भवेदिति॥ 3-10-35
 
 मैत्रेय उवाच
 
 शमं यास्यति चेत्पुत्रस्तव राजन्यदा तदा।
 शापो न भविता तात विपरीते भविष्यति॥ 3-10-36
 [[:Category:Sage Maitreya curses Duryodhana|Sage Maitreya curses Duryodhana]] 

वैशम्पायन उवाच

 विलक्षयंस्तु राजेन्द्रो दुर्योधनपिता तदा।
 मैत्रेयं प्राह किर्मीरः कथं भीमेन पातितः॥ 3-10-37
 मैत्रेय उवाच
 नाहं वक्ष्यामि ते भूयो न ते शुश्रूषते सुतः।
 एष ते विदुरः सर्वमाख्यास्यति गते मयि॥ 3-10-38
 वैशम्पायन उवाच
 इत्येवमुक्त्वा मैत्रेयः प्रातिष्ठत यथाऽऽगतम्।
 किर्मीरवधसंविग्नो बहिर्दुर्योधनो ययौ॥ 3-10-39
 [[:Category:Death of Kirmira|Death of Kirmira]] 

 इति श्रीमहाभारते वनपर्वणि अरण्यपर्वणि मैत्रेयशापे दशमोऽध्यायः॥ 10 ॥